Powstanie Europejski Bank Wodoru. Wesprze rozwój technologii wodorowych
Opublikowano: 13 grudnia 2022

Coraz większe zmiany widoczne są w polityce energetycznej Unii Europejskiej. Jednym z zauważalnych skutków rosyjskiej agresji na Ukrainę, a także kolejnych działań destabilizujących sektor energii, jest przyspieszenie prac nad technologiami wodorowymi. Zgodnie z zapowiedzią przewodniczącej Komisji Europejskiej, Ursuli von der Leyen, utworzony zostanie nowy Europejski Bank Wodorowy. Czy realnie wpłynie on na rozwój technologii wodorowych w UE?

Europejski Bank Wodoru – znak przyszłości

Technologie pozyskiwania energii z wodoru, zwłaszcza za pomocą energii elektrycznej generowanej przez OZE, rozwijają się bardzo szybko. Dla wielu osób to właśnie wodór jest czarnym koniem obecnie trwającego wyścigu technologicznego na rynku energii. Technologie wodorowe rozwijane w Unii Europejskiej i na świecie od lat, ale teraz prace w tym zakresie wyraźnie przyspieszają. Dowodem tego jest planowane powstanie Europejskiego Banku Wodoru.

Europejski Bank Wodoru ma być specjalistycznym, unijnym bankiem inwestycyjnym. Podmiot ma na siebie brać odpowiedzialność związaną z udzielaniem kredytów inwestycyjnych na cele bezpośrednio związane z rozwojem istniejącej infrastruktury wodorowej lub pracami badawczo-rozwojowymi. Na początku na ten cel ma zostać przeznaczone 3 miliardy euro.

Wodór jako kluczowy element programu REPowerEU

Powstanie nowej jednostki finansującej jest zbieżne z celami polityki energetycznej UE po 24 lutego 2022 r. Wpisuje się także w plan REPowerEU, który opiera się na trzech filarach: oszczędzania energii, produkcji ekologicznej energii i dywersyfikacji dostaw. O ile dotychczas energia z wodoru była niszowa, z roku na rok rośnie odsetek energii dostarczanej z tego źródła w całym koszyku energetycznym. Zgodnie z programem REPowerEU najistotniejsze jest jednak rozwijanie technologii wytwarzania zielonego wodoru, które wciąż stanowią kilka procent w łącznej światowej produkcji wodoru. Program został przedstawiony po raz pierwszy 8 marca 2022 roku i ma być odpowiedzią na problemy rynku energetycznego w kontekście agresji rosyjskiej. Głównym celem jest uniezależnienie się od dostaw rosyjskich surowców energetycznych.

Europejski Bank Wodoru zapewni płynność finansowania inwestycji

Zgodnie z nowymi celami energetycznymi do 2030 roku co najmniej 40 GW mocy ma pochodzić z pracy elektrolizerów produkujących wodór ekologiczny. Do tego czasu co najmniej 10 milionów ton zielonego wodoru mają wytwarzać państwa członkowskie, a drugie tyle ma pochodzić z importu. Europejski Bank Wodoru ma wspomóc finansowanie inwestycji wodorowych, co jest szczególnie istotne w obecnym momencie rozwoju technologicznego. Cały czas powstają kolejne rozwiązania nad procesem elektrolizy wodoru. Na samą działalność naukową w tym zakresie przeznaczono 200 milionów euro.

Europejski Bank Wodoru będzie pomagał nie tylko w finansowaniu projektów badawczych i inwestycji. Będzie posiadał również uprawnienia gwaranta przy zakupie wodoru, między innymi przy użyciu zasobów funduszu innowacyjnego. Uprawnienia te mają wspomóc unijny sektor energetyczny w pozyskiwaniu wodoru ekologicznego i usprawnić procesy dystrybucyjne.

Transformacja energetyczna trafia do Polski

17 listopada zakończył się proces konsultacji społecznych związanych z nowelizacją Ustawy prawo energetyczne, która musi być dostosowana do zmian unijnych. Ważnym etapem w procesie transformacji energetycznej miało być przyjęcie Krajowego Planu Odbudowy, ponieważ duża część środków przeznaczona miała być właśnie na inwestycje związane z unowocześnieniem infrastruktury krytycznej oraz rozwojem odnawialnych źródeł energii.

Równolegle jednak rozwijają się cele Polskiej Strategii Wodorowej, która realizuje cele unijnej polityki energetycznej. Zgodnie z projektem do 2025 roku w Polsce mają powstać 32 stacje wodoru. Do 2030 roku łączna moc instalacji produkcji niskoemisyjnego lub zielonego wodoru ma wynosić 2 GW. Projekt zakłada także wymianę starych składów autobusowych i zastępowanie ich autobusami wodorowymi.

Warto zwrócić uwagę na to, że Polska już teraz jest w unijnej czołówce w zakresie ilości wytwarzanego wodoru. Jest to jednak wodór w całości powstający przy użyciu paliw kopalnych, a nie źródeł odnawialnych. Proces przestawiania się na produkcję wodoru ekologicznego ma być ułatwiony nie tylko przez rosnące inwestycje w ten sektor, ale także zmiany w prawie. W trakcie przygotowywania jest między innymi tzw. konstytucja dla wodoru – pakiet zmian regulacyjnych, które mają na celu stworzenie przyjaznego otoczenia regulacyjnego dla rynku wodoru w Polsce.

Mikołaj Lisewski